Terugtrekkend tandvlees: herkennen, behandelen, voorkomen

Wat betekent het als je tandvlees terugtrekt?

Het gezonde tandvlees zit vast aan de tandhalzen. Zodra het tandvlees ontstoken raakt en minstens 2 millimeter terug wijkt, worden dit tandvleespockets genoemd. Als de tandpockets niet worden behandeld, worden ze dieper en kan er parodontitis ontstaan. De reden hiervoor zijn bacteriën die zich ophopen op de tandoppervlakken, interdentale ruimtes en op het tandvlees. Als deze niet verwijderd worden, ontstaan er ontstekingen die vaak vervelend zijn. Het tandvlees trekt terug en er ontstaan tandpockets.

Symptomen van ontstoken tandpockets

Het meest voorkomende symptoom van tandpockets is rood en gezwollen tandvlees. De tanden reageren gevoelig op koude en warme dranken, voedsel en desserts. Tanden en tandvlees zijn erg gevoelig tijdens het poetsen en kunnen pijn doen. Je tandvlees kan zelfs gaan bloeden. Ook kan er sprake zijn van slechte adem, zelfs bij goede mondhygiëne.

Andere symptomen kunnen losse tanden of veel tandsteen zijn. Een dikke wang, koorts of gezwollen lymfeklieren duiden ook op een ontsteking of zelfs infectie. De pulsatie van de ontsteking kan ook leiden tot hoofdpijn of fistels waarin zich pus verzamelt.

De tandarts kan het beste bepalen of er tandpockets zijn gevormd en hoe ver deze zijn gevorderd.

Oorzaken van terugtrekkend tandvlees

In sommige gevallen valt het toe te schrijven aan ontwikkelingen van het gebit, maar ook eigen toedoen kan parodontitis veroorzaken. Je kunt er dus niet altijd zelf wat aan doen.

Verstandskiezen als oorzaak

Als de verstandskiezen niet volledig doorbreken, raakt het tandvlees vaak ontstoken. De reden hiervoor is dat voedselresten zich ophopen in de tandpockets, waardoor zich bacteriën vormen. De ontsteking die hiervan het gevolg is, tast zowel de verstandskies als het omringende tandvlees aan.

Om de pijn te verlichten, kun je het getroffen gebied koelen of een desensibiliserende crème gebruiken. De ontsteking geneest echter pas zodra de tand getrokken is en de tandvleespocket behandeld is.

Terugtrekkend tandvlees bij kunstgebitten

Als er een ontsteking in de diepte op de kroon, brug of implantaat ontstaat, ontstaan er tandvleespockets. Om te voorkomen dat het kunstgebit zijn houvast verliest en uitvalt, moet je onmiddellijk naar een tandarts gaan.

Overige oorzaken

De meest voorkomende oorzaak is gevorderde parodontitis. De ontsteking tast het tandvlees, weefsel en bot aan, zodat de tanden geen houvast meer hebben.

Wat is parodontitis precies?

Als flosdraad niet op de juiste manier wordt gebruikt en er te veel druk wordt uitgeoefend, kunnen de interdentale ruimtes beschadigd raken. De open gebieden zijn gevoeliger voor ontstekingen en dus ook voor de vorming van tandpockets.

Tandenpoetsen moet je ook leren. Overmatige druk kan het tandvlees irriteren en kleine verwondingen aan de tandvleesrand veroorzaken. Dit kan leiden tot ontstekingen en uiteindelijk tot terugtrekkend tandvlees. Poets daarom nooit te hard. Veel mensen denken, hoe harder hoe beter, maar dit is een veelvoorkomende misconceptie.

Als je met je tanden knarst, belast je niet alleen de tandoppervlakken en het glazuur, maar ook uw tandvlees. Het geïrriteerde tandvlees kan hierdoor terugtrekken.

Hormonale veranderingen, zoals tijdens de puberteit of zwangerschap, kunnen ook een van de oorzaken zijn. Door de veranderingen in het lichaam is het tandvlees overgevoelig en is het vatbaarder voor ontstekingen.

Voorkom tandpockets door een goede mondhygiëne en controles

Om de vorming van tandpockets te voorkomen, moet je een grondige mondhygiëne routine naleven. Dit betekent tweemaal per dag je tanden poetsen met een fluoridetandpasta en de ruimten tussen de tanden schoonmaken met flosdraad of interdentale ragers. Een andere optie voor het reinigen van de interdentale ruimtes zijn waterflossers. 

Omdat veel bacteriën zich ook op de tong ophopen, moet je daar een tongschraper of tongborstel gebruiken om het laagje te verwijderen. Daarna kun je de mond spoelen met een mondwater dat chloorhexidine bevat. Je moet ook regelmatig naar de tandarts gaan en je tanden één of twee keer per jaar professioneel laten reinigen.

Terugtrekkend tandvlees behandelen

Om te bepalen of en hoe je tandvlees behandeld moet worden, zal de tandarts je tandpockets moeten beoordelen. Hierbij wordt de diepte van de pockets gemeten. Wanneer de diepte niet meer dan 2 milimeter is, is er geen behandeling nodig. Als de tandarts echter dieper meet, moeten de tandpockets behandeld worden.

Tandvlees reinigen

Tandpockets worden behandeld door de tandoppervlakken en interdentale ruimtes te reinigen en bacteriën te verwijderen. In het geval van gevorderd terugtrekkend tandvlees, bijvoorbeeld bij parodontale aandoeningen, wordt de operatie onder plaatselijke verdoving uitgevoerd. Het tandvlees wordt voorzichtig losgemaakt van de tand, zodat tandplak, bacteriën en beschadigd weefsel uit de ruimtes verwijderd kunnen worden.

Na de behandeling worden antibacteriële, desinfecterende preparaten op basis van chloorhexidine gebruikt. De kosten van de behandeling variëren afhankelijk van hoe ernstig de infectie is. De wettelijke ziektekostenverzekeraars subsidiëren de behandelingskosten. Daarnaast is het verstandig om in de toekomst regelmatig controles uitvoeren en je tanden, interdentale ruimtes en tandvlees grondig te reinigen.

Tandvleespockets laten vullen

De tandpockets worden vaak opgevuld zodat de pijngevoelige tandhalzen niet meer bloot liggen. Er wordt lichaamseigen weefsel gebruikt, dat snel met het terugtrekkende tandvlees vergroeit. De kosten van de behandeling variëren en zijn afhankelijk van de ernst van de ontsteking.

Laserbehandeling

Het tandvlees wordt tijdens de laserbehandeling niet opengesneden. De tandvleespockets en worteloppervlak worden grondig gereinigd en ontstekingsweefsel wordt verwijderd. Na de behandeling is het belangrijk om een goede mond- en tandhygiëne na te streven en regelmatig controles te laten uitvoeren. Je wordt ook aangeraden om elk kwartaal een profylaxe te laten uitvoeren met een professionele gebitsreiniging.

De kosten van een laserbehandeling zijn per tand en hangen af van het aantal te behandelen tandpockets en de omvang ervan. De kosten van de behandeling worden niet gedekt door de ziektekostenverzekering.

Parodontitis behandelen met medicijnen

Als het terugtrekkend tandvlees nog niet ernstig is, kan een parodontale crème of verzorgingsgel worden gebruikt. Dit versterkt het tandvlees en heeft een antibacteriële werking. Je kunt ook chloorhexamed gebruiken, dat onder andere in mondspoelingen en gels zit. Het bestrijdt bacteriële ontstekingen en moet worden gebruikt na parodontale chirurgie in de mondholte. Als er herhaaldelijk ontstekingen optreden in de tandpockets, kan de arts meestal antibiotica in de zakken injecteren of antibiotica in tabletvorm voorschrijven.

Alternatieve behandelingen

Je kunt terugtrekkend tandvlees behandelen en de pijn verlichten met de volgende homeopathische huismiddeltjes:

• Aloë vera: antibacteriële werking, vermindert de diepte van tandpockets

• Kruidnagelolie: pijnstillend

• Tea tree olie: antiseptisch, ontstekingsremmend

• Kurkuma, salie, tijm, groene thee, kamillepreparaten: ontstekingsremmend

• Zoutoplossingen, kliswortel: stopt bacteriegroei

• Kokosolie: verzorgt het mondslijmvlies

• Vitamine C: versterkt het tandvlees

• Vitamine D: versterkt het immuunsysteem

• Bach bloesempreparaten (bolletjes, crème, gel, spray, pastilles): bevorderen genezing

Aligner behandeling met terugtrekkend tandvlees

Let erop dat een alignerbehandeling bij parodontitis niet zomaar mogelijk is. Je tandarts zal eerst moeten zorgen dat je tandvlees niet verder terugtrekt. Daarna moet door de DR SMILE experts bekeken worden of het daadwerkelijk mogelijk is om met aligners je tanden recht te zetten.

Wil je meer weten over terugtrekkend tandvlees of denk je ook last te hebben van terugtrekkend tandvlees, maak dan direct een afspraak bij je tandarts.